Fingerstyle gitarist Eltjo Haselhoff
De Master-galerij van GSNL is een erepodium voor toonaangevende Nederlandse gitaristen dat jaarlijks rouleert. Gitaarmasters beheersen hun instrument en de muziekstijl die zij vertegenwoordigen op een hoog niveau. Zij hebben hun sporen als artiest in de muziekscene ruimschoots verdiend en vormen een inspiratiebron voor anderen…
Eltjo Haselhoff
Eltjo Haselhoff is een Nederlandse fingerpicking gitarist die er in is geslaagd om twee cd’s in Amerika – de bakermat van de fingerpicking – uit te brengen. Een betere bevestiging kun als componist van fingerstyle gitaarmuziek en gitarist bijna niet krijgen. Daarnaast vindt je hem ook nog op andere Amerikaanse gitaaralbums naast Tommy Emmanuel en Laurence Juber. Zijn educatieve video’s zijn een groot succes.Het resultaat van zijn zoektocht naar het ultieme gitaargeluid en speelcomfort vind je in zijn boek ‘Gitarologie’. Zijn opleiding technische natuurkunde aan de TH Twente en zijn liefde voor het instrument maken hiervan een boeiend en veelomvattend boek.
Fingerpicking
De term ‘fingerpicking’ lijkt vooral een speeltechniek weer te geven, maar het refereert vooral aan een muziekstijl die een samenstelling is van een aantal verschillende stijlen zoals folk, blues, country, celtic en jazz en die sterk verbonden is met de staalsnarige gitaar. Eigenlijk verdient deze muziekstijl een betere benaming, iets wat meer recht doet aan de muzikale expressie, de poëzie en veelzijdigheid er van. Vooral in de handen van Eltjo Haselhoff zou ik voor deze muziekstijl een volwassener en omvattender naam willen hebben, maar voorlopig houden we het nog op ‘fingerpicking’.
Het begint allemaal met het mysterieuze magnetisme dat gitaren schijnen uit te oefenen op diegenen die later gitarist blijken te worden. Eltjo Haselhoff herinnert zich nog een rood-met-witte speelgoedgitaar die hem al op 2-jarige leeftijd dusdanig intrigeerde dat hij al meteen besloten had en wist dat hij later gitarist zou worden. Op een iets latere leeftijd zette dit zelfde instrument hem ook aan een tweede passie te ontwikkelen; namelijk die voor gitarologie. Hij besloot deze gitaar – waarvan enkele snaren ontbraken – op te waarderen met een nieuwe besnaring die bestond uit wollen draden die hij vond in de naaidoos van zijn moeder. Ook de gitaar van een neefje oefende een onweerstaanbare aantrekkingskracht op hem uit. Helaas mocht hij hier niet op spelen. Een tussenoplossing was een gitaar die bij zijn tante in huis stond. Zijn tante wilde deze aan de toen 8-jarige Eltjo meegeven toen hij daar een keer met zijn ouders op bezoek was. Deze gitaar was echter in behoorlijk slechte staat en erg vies en bekrast. Deze wilde hij liever niet op zijn nieuw ingerichte slaapkamer hebben, daar waar hij net een gloednieuw bed en dekenkist voor had gekregen. Bij hun vertrek leek het er even op dat hij niet opgezadeld zou worden met dit onwenselijke instrument omdat zijn tante en zijn ouders het vergeten hadden mee te nemen, maar helaas; terwijl de motor al liep herinnerde zijn tante zich de gitaar en gaf ze die alsnog mee. Deze gitaar bleek ook nog eens onbespeelbaar te zijn omdat de snaren veel te hoog boven de frets waren. Hij kon de snaren niet goed indrukken dus maakte hij met legoblokjes constructies in de vorm van akkoordgrepen en kon zo terwijl hij de gitaar op de grond liet liggen met een aantal van die blokjesconstructies de verschillende akkoorden indrukken.
Rond zijn 10de jaar kreeg hij eindelijk een nieuw instrument. Dit was een klassieke gitaar met een normale bespeelbaarheid dus de legoblokjes konden terug in de doos. Hij kreeg de kans om op gitaarles te gaan, maar wilde toch veel liever zelf de gitaar ontdekken. Die ontdekkingstocht begon met een album die hij kocht zonder enig idee te hebben wat voor soort muziek daar op stond; hij had gewoon een sterke ingeving; ‘die plaat moet ik hebben’. Het was: ‘Bridge over Troubled Water’ van Simon and Garfunkel; een album dat later een monument in de muziekgeschiedenis zou blijken te zijn. Op deze plaat staan een aantal ingenieus geschreven songs. Door de geraffineerde gitaarpartijen van de als gitarist toch wat onderschatte Paul Simon uit te zoeken en zich eigen te maken werd zijn inzicht in de technische en muzikale mogelijkheden van de gitaar snel groter. Hierna verdiepte hij zich in de andere albums van Simon and Garfunkel, de soloplaten van Paul Simon en James Taylor. Het probleem was dat voorgenoemde voorbeelden erg sterke zangers waren en Eltjo was niet tevreden over zijn stemgeluid. Echter, rond die tijd hoorde hij voor het eerst de muziek van Harry Sacksioni waarbij de melodie geïntegreerd is in de gitaarpartij. Hierdoor was de gitaar volledig zelfstandig geworden. Natuurlijk was dit al het geval bij klassieke gitaarmuziek, maar de stukken van Sacksioni sloten goed aan bij de muziekstijl waarin Eltjo zich wilde ontplooien.
Momenteel heeft hij al langere tijd last van ‘frozen shoulders’. De herstelprognose is 100 %, maar toch kan hij voorlopig elke dag maar kort spelen. Ook in deze periode gaat hij door met muziek schrijven. Hij verbreedt zijn horizon door de muziek niet met de gitaar in de handen te schrijven, maar door zich voor te stellen hoe je bepaalde muziek op de gitaar kan realiseren. Hij verdiept zich zo bijvoorbeeld in de muziek van Cole Porter en ook in Oostenrijkse accordeonmuziek die een schat aan melodische technieken bevat.
Eltjo Haselhoff heeft zelf geen gitaarlessen gehad, tenminste niet in de traditionele zin. Toch voelt hij zelf een onbedwingbare neiging om zijn kennis en liefde van en voor de gitaar met zo veel mogelijk anderen te willen delen. Daarom is hij ook enthousiast over de Gitaarschool Nederland die gitaristen vertegenwoordigt die vanuit dezelfde bevlogenheid opereren.
Als hij speelt ervaart hij een heel diep gevoel wat hem doet opstijgen boven het alledaagse leven. Ik geloof de flamencomuzikanten dit ‘Duende’ noemen. Het is dit speciale gevoel wat hij zo graag met iedereen wil delen. Hij is er van overtuigd dat je hierdoor prettiger in het leven kan gaan staan, hij zegt ook: ‘Ga vooral gitaarspelen, want dat is goed voor je!’
Meer weten: <a href="http://www.eltjohaselhoff.nl/" target="_blank" rel="noreferrer noopener">www.eltjohaselhoff.nl</a>
door: Rob Kietselaer