Klassiek gitarist Izhar Elias

De Master-galerij van GSNL is een erepodium voor toonaangevende Nederlandse gitaristen dat jaarlijks rouleert. Gitaarmasters beheersen hun instrument en de muziekstijl die zij vertegenwoordigen op een hoog niveau. Zij hebben hun sporen als artiest in de muziekscene ruimschoots verdiend en vormen een inspiratiebron voor anderen…

Izhar Elias

‘De gitaar is een enorm veelzijdig instrument en dat zie je ook terug in de lijst van gitaristen die zich als ambassadeurs aan Gitaarschool Nederland hebben verbonden.’ Aan het woord is Izhar Elias. Hij is op dit moment ’s lands bekendste klassieke gitarist die voor het grote publiek vooral bekend is als specialist in de Barok en de vroege Romantiek. Maar in dit gesprek met Izhar wordt duidelijk dat zijn muzikale interesse veel verder gaat. ‘Veelzijdigheid’ lijkt het sleutelwoord.

Aan de opmerking van Izhar is geen woord gelogen: de lijst van Gitaar Masters van Gitaarschool Nederland representeert de veelzijdigheid. Op deze lijst staan onder andere Anton Goudsmit (jazz), Eric Vaarzon Morel (flamenco), Ruben Hoeke (blues) en Richard Hallebeek (fusion). Izhar Elias kan in dit rijtje natuurlijk niet ontbreken.Izhar: ‘Als je als beginnend gitarist wil weten welke kant je allemaal op kan, dan zijn de Gitaar Masters mooie voorbeelden.’

Net als Eric Vaarzon Morel in deze rubriek van vorige maand bevestigt Izhar Elias hoe belangrijk de gitaardocent is. En wat dat betreft moet Izhar bekennen dat hij geluk gehad heeft. Op zijn zevende kreeg hij voor het eerst les van Ton Terra, docent aan de Amstelveense muziekschool. ‘Door zijn enthousiasme, zijn enorme muzikaliteit en de manier waarop hij probeerde aan te sluiten bij mijn interesse, heeft hij ontzettend veel voor me betekend. Ik heb nog steeds contact met hem.’‘Helaas gaat het ook nog wel eens verkeerd. Dan moet een kind van de ouders een instrument kiezen en dat komt dan terecht bij een strenge docent die met lesjes en stukken aan komt zetten waar het kind niets mee heeft.’Dat Izhar zelf bij een docent klassieke gitaar belandde, was niet zo vreemd. Hij komt uit een artistiek gezin, zijn vader is kunstschilder, waar veel klassieke muziek werd geluisterd.Wat hij ook prijzenswaardig vindt aan zijn oud-docent, is dat deze man op een gegeven moment Izhar voor bepaalde technieken of stijlen doorverwees naar andere gitaarleraren. ‘Dat is voor een docent natuurlijk een vreemd dilemma: enerzijds wil je je student niet kwijt, anderzijds weet je dat dit het beste is voor je student.’Izhar zet zelf deze traditie voort. Geregeld helpt hij conservatorium-studenten die voor specialistische lessen bij hem aankloppen. En zelf leert hij graag van andere muzikanten, en dat hoeven niet eens per se gitaristen te zijn. Zo laat Izhar zich bij het interpreteren van nieuwe stukken meer dan eens coachen door violist Kees Hendrikse.Kortom, een enthousiaste en muzikale docent die bij je aansluit en die je goed kan helpen bij de stijl waar je interesse ligt, is enorm belangrijk.

Maar zoals gezegd: de gitaar is een veelzijdig instrument. Er kan enorm veel mee. Het instrument is overal inzetbaar. Hoe kan een jonge gitarist een keuze maken uit deze veelheid?Gitaarschool Nederland levert al een bijdrage door veel verschillende stijlen te laten vertegenwoordigen in de lijst met Gitaar Masters. Maar er zijn meer initiatieven die de verschillende mogelijkheden laten zien. Zo heeft Elias eens meegewerkt aan ‘Open je oren’, een reeks educatieve concerten in het Muziekgebouw aan ’t IJ. ‘Ik heb daar zoveel mogelijk verschillende kanten van de gitaar laten zien en horen. Ik had mijn Barokgitaar bij me, mijn 19e-eeuwse gitaar, mijn klassieke gitaar en nog een gitaar waar ik flink op tekeer kon gaan voor het modernere werk. Het animo onder het jonge publiek was enorm. Er moesten stoelen bijgezet worden.’

Izhar geeft zelf wel lessen, clinics en masterclasses, maar hij is toch in eerste instantie concertgitarist. Als hij hierover begint te vertellen, geeft hij mij onbewust een klein – en een tikkeltje jaloersmakend – inkijkje in het veelzijdige leven van een succesvolle concertgitarist.Niet alleen veelzijdig, omdat hij met veel dingen tegelijk bezig is: concerten geven van lopende projecten, nieuwe projecten voorbereiden, nieuwe stukken instuderen, concerten samenstellen, plannen maken voor toekomstige concerten en projecten. Maar ook veelzijdig, omdat de concerten zelf ook een breed muzikaal spectrum beslaan. Hij werkt samen met muzikanten van divers pluimage: van klassiek blokfluitist Erik Bosgraaf tot elektronisch geluidskunstenaar Jorrit Tamminga, en van bandoneonist Carel Kraayenhof tot heavy metalgitarist Florian Magnus Maier.‘Elk nieuw project heeft een voorbereidingstijd van zo’n twee jaar. Wat wordt het thema? Met wie ga ik werken? Welke stukken horen daarbij? Ik ben dus constant aan het bedenken wat ik kan gaan doen.’

Naast lopende projecten, zoals concerten met The Flamenco Baroque Trio, vertelt Izhar met graagte over twee projecten die binnenkort starten.Vanaf 1 februari start een reeks concerten waarin Franse Barokcomponisten centraal staan. Deze concerten doet hij samen met de voornoemde blokfluitist Erik Bosgraaf en Alessandro Pianu op de Klavecimbel. ‘De meeste voorbereidingstijd,’ vertelt Izhar lachend, ‘zat eigenlijk in het kiezen van de stukken. Er zit zoveel moois bij en je kunt niet alles spelen. Het was ontzettend moeilijk om te besluiten welke stukken we níet zouden spelen.’Daarnaast praat Izhar erg enthousiast over een concertreeks die hij met het Nederlands Kamerorkest en voornoemd bandoneonist Carel Kraayenhof gaat afleggen. ‘Dit worden erg ritmische, swingende concerten. Zuid-Amerikaanse componisten als Piazzolla staan hierin namelijk centraal,’ vertelt Izhar. ‘Ook stukken van de Cubaanse componist met de opvallend Nederlandse naam Leo Brouwer zullen de revue passeren.’Maar ook twee projecten die iets verder in het verschiet liggen, beginnen steeds meer vorm te krijgen.Zo is het de bedoeling dat er in samenwerking met productiehuis Oorkaan en Lotje Terra (inderdaad, familie van zijn oud-docent) over enkele maanden een muzikaal theaterprogramma ontstaat voor het hele gezin.En met de Israëlische pianist Michael Tsalka en mandolinist Alon Sariel met wie hij afgelopen maand een reekst concerten in Israël heeft gegeven, wil hij een CD opnemen. ‘Dat gaan we in Nederland doen, want museum Geelvinck aan de Herengracht in Amsterdam heeft de prachtigste, antieke pianofortes. En die klinken het best naast de gitaar.’

Tja, veel mooier kan veelzijdigheid eigenlijk niet zijn. Het antwoord dat Izhar me geeft op de vraag waar hij zichzelf over tien jaar ziet, verbaast me dus niet: ‘Dat weet ik niet. Hopelijk doe ik dan ongeveer hetzelfde als nu.’

Voor meer concertdata, ga naar <a href="http://www.izharelias.com/" target="_blank" rel="noreferrer noopener">www.izharelias.com</a>.

<i>door: Maarten de Krosse</i><i>foto’s: Marco Borggreve</i>